Έργα

• ΑΠΟΦΑΣΗ 101/2025  Ολομέλειας

​Τίτλος: Δάνεια εμπειρία – Ένωση οικονομικών φορέων

​Προγραμματική σύμβαση. Όρος της διακήρυξης περί υποχρεωτικής εκτέλεσης του συνόλου των εργασιών από τον προσφέροντα (ή από τον έναν συμμετέχοντα στην ένωση) είναι μη νόμιμος, καθώς σύμφωνα με την εξαιρετική διάταξη του άρθρου 78 παρ. 2 του ν. 4412/2016, ο περιορισμός τους δικαιώματος των προσφερόντων να μετέχουν στο διαγωνισμό στηριζόμενοι στις ικανότητες τρίτων μπορεί να καμφθεί μόνον για ορισμένα (ποσοτικό κριτήριο) και κρίσιμα (ποιοτικό κριτήριο) καθήκοντα και όχι για το σύνολο του έργου. Δεν αιτιολογείται εν προκειμένω επαρκώς ούτε προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου ότι οι εργασίες της σύμβασης (κατασκευή πεζοδρομίων, ποδηλατοδρόμων και ελεύθερων κοινόχρηστων χώρων με πράσινο) παρουσιάζουν ιδιαιτερότητες που απαιτούν ικανότητα μη δυνάμενη να προκύψει ως άθροισμα της ελάσσονος ικανότητας περισσότερων οικονομικών φορέων, υπό την έννοια των εξαιρετικών περιστάσεων. Περιορίζεται, χωρίς βάσιμο λόγο, ο κύκλος των οικονομικών φορέων, που δικαιούνται να υποβάλλουν προσφορά και εμποδίζεται η ανάπτυξη υγιούς και ανόθευτου ανταγωνισμού. Ουσιώδης νομική πλημμέλεια. Μειοψηφία. Μη ουσιώδης πλημμέλεια ενόψει των συγκεκριμένων πραγματικών δεδομένων.

• ΑΠΟΦΑΣΗ 1738/2024 Έβδομο Τμήμα

​Τίτλος: Τροποποίηση σύμβασης - Δικαίωμα προαίρεσης  

Σχέδιο της 2ης συμπληρωματικής σύμβασης «Κατασκευή Μονάδας Επεξεργασίας Αστικών Αποβλήτων». Οι συμβάσεις δημοσίων έργων μπορούν να τροποποιούνται χωρίς νέα διαδικασία σύναψης δημόσιας σύμβασης, εφόσον η οικεία τροποποίηση είναι ήσσονος σημασίας, δηλαδή εφόσον η αξία αυτής είναι κατώτερη σωρευτικά του εκάστοτε ισχύοντος κατώτατου ορίου που από 1.1.2024 ανέρχεται σε 5.538.000 ευρώ χωρίς ΦΠΑ και του 15% της αξίας της αρχικής σύμβασης, με την πρόσθετη προϋπόθεση ότι παραμένει αμετάβλητη η συνολική φύση της τελευταίας. Για τον προσδιορισμό του ως άνω ποσοστού του 15% της αξίας της αρχικής σύμβασης δεν προσμετρούνται σε αυτή τα οικεία δικαιώματα προαίρεσης, καθόσον αυτά, σύμφωνα με τη ρητή πρόβλεψη του άρθρου 132 παρ. 1 περ. α΄ του ν. 4412/2016, αποτελούν τροποποιήσεις της αρχικής σύμβασης που προβλέπονται σε σαφείς, ακριβείς και ρητές ρήτρες αναθεώρησης στα αρχικά έγγραφα της σύμβασης.  Εν προκειμένω η ελεγχόμενη 2η συμπληρωματική σύμβαση δεν συνιστά ήσσονος σημασίας τροποποίηση.

• ΑΠΟΦΑΣΗ 1736/2024 Έβδομο Τμήμα

Τίτλος: Συμπληρωματική σύμβαση – Επέκταση φυσικού αντικειμένου

​Κατασκευή σιδηροδρομικού δικτύου. Με την ανάθεση αυτή διευρύνεται το αντικείμενο της αρχικής σύμβασης επιδομής με στοιχεία που δεν είχαν αρχικώς προβλεφθεί, τα οποία μεταβάλλουν ουσιωδώς τα χαρακτηριστικά της, αλλά και την οικονομική της ισορροπία υπέρ του αναδόχου, με αλληλοεμπλοκή των χρηματοδοτήσεων των δύο αρχικών συμβάσεων.

• ΑΠΟΦΑΣΗ 1674/2024 Έβδομο Τμήμα

​Τίτλος: Δάνεια εμπειρία - Ένωση οικονομικών φορέων

Περίληψη: Προγραμματική σύμβαση «Βιοκλιματική Ανάπλαση του Παραλιακού Μετώπου της Ακτής Θεμιστοκλέους Δήμου Πειραιά». Όρος διακήρυξης που προβλέπει ότι «η εκτέλεση του συνόλου του έργου γίνεται υποχρεωτικά από τον προσφέροντα ή, αν η προσφορά υποβάλλεται από ένωση οικονομικών φορέων, από έναν από τους συμμετέχοντες στην ένωση αυτή». Μη νόμιμος, διότι τέθηκε κατά παράβαση της παρ. 2 του άρθρου 78 του ν. 4412/2016, που επιτρέπει στις αναθέτουσες αρχές να απαιτήσουν την αυτοδύναμη, χωρίς δηλαδή την στήριξη στην τεχνική ικανότητα τρίτων, εκτέλεση ορισμένων μόνο κρίσιμων καθηκόντων και, πάντως, όχι του συνόλου του έργου από τον προσφέροντα ή έναν από τους συμμετέχοντες σε προσφέρουσα ένωση. Οι ποσοτικοί περιορισμοί στη χρήση υπεργολάβων -πολλώ δε μάλλον, ο πλήρης αποκλεισμός της χρήσης αυτών-  αντιβαίνει προδήλως στην πρόθεση του ενωσιακού νομοθέτη για άνοιγμα των δημοσίων συμβάσεων στον ανταγωνισμό και διασφάλιση της ευρύτερης δυνατής συμμετοχής ενδιαφερόμενων οικονομικών φορέων στις διαγωνιστικές διαδικασίες ανάθεσης. Ουσιώδης εν προκειμένω πλημμέλεια.

• ΑΠΟΦΑΣΗ 1379/2024 Έβδομο Τμήμα  

Τίτλος: Αντιπλημμυρικά έργα – Διαδικασία διαπραγμάτευσης χωρίς δημοσίευση προκήρυξης

Περίληψη: Έβρος. Πυρκαγιές 2023. Κήρυξη περιοχών σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης. Έργα εντός του Προγράμματος Προστασίας Δασών-Antinero II του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΤΑΑ).  Η προσφυγή στη διαδικασία της διαπραγμάτευσης χωρίς προηγούμενη δημοσίευση προκήρυξης συνιστά παρέκκλιση από τον κανόνα της διεξαγωγής διαγωνιστικής διαδικασίας. Τούτη επιτρέπεται μόνο στις περιοριστικά προβλεπόμενες εξαιρετικές περιπτώσεις, οι οποίες πρέπει να ερμηνεύονται συσταλτικά. Η ύπαρξη κατεπείγουσας ανάγκης εξαιτίας απρόβλεπτων γεγονότων δεν παρέχει διακριτική ευχέρεια στην αναθέτουσα αρχή να επιλέξει μη διαγωνιστική διαδικασία άνευ άλλου τινός. Εν προκειμένω, δεν συντρέχουν οι απαιτούμενες από τις οικείες διατάξεις προϋποθέσεις. Με την ελεγχόμενη σύμβαση επιδιώκεται μια ιδιαιτέρως εκτεταμένη παρέμβαση, στο πλαίσιο ενός ευρύτερου και μακροπρόθεσμου σχεδιασμού για την κατασκευή αντιπλημμυρικών έργων, με σκοπό τη μόνιμη, διαρκή και πάγια προστασία της περιοχής. Μειοψηφία: Η ελεγχόμενη σύμβαση αποσκοπεί στην άμεση ανάθεση του έργου για την αποφυγή περαιτέρω επιβάρυνσης της περιοχής σε περίπτωση βροχόπτωσης.

• ΑΠΟΦΑΣΗ 1195/2024 Έβδομο Τμήμα 

​Τίτλος: Σφάλματα κατά τη διαδικασία ανάθεσης Έργου – Επανάληψη διαγωνιστικής διαδικασίας – Μη ουσιώδης νομική πλημμέλεια

Περίληψη: Αναθέτουσα Αρχή Γενικό Επιτελείο Αεροπορίας (ΓΕΑ). Διενέργεια ανοικτού διαγωνισμού. Κατά την εξέταση ασυνήθιστα χαμηλής προσφοράς, η Επιτροπή διαπίστωσε λάθη αποτύπωσης των ποσών του προϋπολογισμού του έργου στην ειδική ηλεκτρονική φόρμα οικονομικής προσφοράς του ΕΣΗΔΗΣ. Επανάληψη της διαδικασίας ανάθεσης του διαγωνισμού από το σημείο που εμφιλοχώρησε το σφάλμα και δημοσίευση νέας περίληψης της διακήρυξης. Η αναθέτουσα αρχή, εφόσον διαπιστωθούν σφάλματα ή παραλείψεις σε οποιοδήποτε στάδιο της διαδικασίας ανάθεσης, αντί να ματαιώσει τον διαγωνισμό, έχει τις ακόλουθες δυνατότητες διαζευκτικά: 1) να ακυρώσει μερικώς την διαδικασία, 2) να αναμορφώσει ανάλογα το αποτέλεσμά της, 3) να αποφασίσει την επανάληψη της διαδικασίας από το σημείο που εμφιλοχώρησε το σφάλμα ή η παράλειψη. Εν προκειμένω εφαρμόστηκε μια διαδικασία εν τοις πράγμασι και με αποτελέσματα ματαίωσης και επαναπροκήρυξης διαγωνισμού, χωρίς, όμως, να έχουν τηρηθεί οι σχετικές διατυπώσεις, κατά παράβαση των θεμελιωδών αρχών της διαφάνειας και της ίσης μεταχείρισης. Ωστόσο, το Τμήμα κρίνει ότι η ανωτέρω πλημμέλεια δεν παρίσταται, στην παρούσα υπόθεση, ουσιώδης.

• Τμ. Μείζονος Επταμελούς Σύνθεσης 1213/2020

​Συµπληρωµατική σύµβαση: η αναγκαιότητά της πρέπει να οφείλεται σε απρόβλεπτες περιστάσεις, ήτοι πραγµατικά γεγονότα, τα οποία δεν ανάγονται στον χρόνο κατάρτισης της αρχικής σύµβασης. 

• Τμ. Μείζονος Επταμελούς Σύνθεσης 1215/2020

​Συµπληρωµατική σύµβαση έργου: µη νοµίµως περιλαµβάνονται εργασίες που αφορούν σε εκ των υστέρων µεταβολή του φυσικού αντικειµένου του έργου (επέκταση του τεχνικού αντικειµένου του ή βελτίωση της ποιότητάς του). ∆εν συνιστούν ανεπίτρεπτη µεταβολή του φυσικού αντικειµένου του έργου οι αναγκαίες τροποποιήσεις που επιβάλλονται από απρόβλεπτες περιστάσεις, εφόσον κρίνονται απολύτως αναγκαίες για την αντιµετώπισή τους και δεν µεταβάλλουν τον λειτουργικό προορισµό του αρχικού έργου. 

• 2106/2020 7ο Tμ.

Υπαγωγή συμβάσεων εκκλησιαστικού νομικού προσώπου σε προσυμβατικό έλεγχο (άρθρο 324 του ν. 4700/2020). Διασφάλιση του χώρου εκτέλεσης του έργου ως στοιχείο ωριμότητας της σύμβασης (άρθρο 49 του ν. 4412/2016). Προσύμφωνο δωρεάς ακινήτου.